ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభలో రెండుపిల్లల నిబంధన రద్దు – పంచాయతీ రాజ్, మున్సిపల్ చట్టాల సవరణ బిల్లుల ఆమోదం
ఆంధ్రప్రదేశ్ (ఏపీ) శాసనసభ సోమవారం ఏపీ పంచాయతీ రాజ్ (సవరణ) బిల్లు, 2024 మరియు ఏపీ మున్సిపల్ చట్టాల (సవరణ) బిల్లు, 2024ను ఆమోదించి, స్థానిక సంస్థల ఎన్నికలలో రెండుకంటే ఎక్కువ పిల్లలు ఉన్న అభ్యర్థులు పోటీ చేయలేని నిబంధనను రద్దు చేసింది. ఈ బిల్లులను ఉప ముఖ్యమంత్రి మరియు పంచాయతీ రాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రి కె. పవన్ కళ్యాణ్ తరపున నడెండ్ల మనోహర్ మరియు మున్సిపల్ పరిపాలన, పట్టణ అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి పి. నారాయణ సభలో ప్రవేశపెట్టారు.
రెండుపిల్లల నిబంధన నేపథ్యం
ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఏనాటికో ఏపీ పంచాయతీ రాజ్ చట్టం, 1955 మున్సిపల్ కార్పొరేషన్స్ చట్టం, 1965 మున్సిపాలిటీ చట్టంలో సవరణల ద్వారా ఈ నిబంధనను తీసుకువచ్చింది. ఈ నిబంధన ప్రకారం, రెండుకంటే ఎక్కువ పిల్లలున్న వారు గ్రామ పంచాయతీ, మండల ప్రజాపరిషత్, జిల్లా ప్రజాపరిషత్ స్థానాలకు ఎన్నికల్లో పోటీ చేయలేరు. ఈ నిబంధన జనాభా పెరుగుదలపై నియంత్రణ, ఆహార భద్రత, ఉద్యోగ అవకాశాలపై దుష్ప్రభావాన్ని తగ్గించడంపై దృష్టి పెట్టి 1994లో ప్రవేశపెట్టబడింది.
ప్రాధాన్యతగల చట్టం:
1994, మే 30న అమలులోకి వచ్చిన పీఆర్ చట్టం నం. 13 ఈ నిబంధనను ప్రాథమికంగా అమలు చేసింది. అప్పటి పరిస్థితులను దృష్టిలో పెట్టుకుని, జనాభా పెరుగుదలపై కట్టడి చేయాలని భావించారు.
జనన రేటు తగ్గుదల
మూడు దశాబ్దాల తర్వాత, ఈ నిబంధన అవసరం లేనిదిగా మారింది. జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే ప్రకారం, రాష్ట్రంలో మొత్తం ఫర్టిలిటీ రేటు 1992-93లో 3.7 ఉండగా, ప్రస్తుతం 1.6కి పడిపోయింది. ఇది 2.1 అనే ఆప్టిమల్ రేటుతో పోల్చితే తక్కువ.
పిల్లల జనాభా మార్పు:
2015-16లో 15 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లల జనాభా 28.60% ఉండగా, అది 26.50%కి తగ్గింది. అదే సమయంలో వృద్ధుల జనాభా పెరుగుతోంది.
ప్రగతిశీల చర్యలు
రాష్ట్రం భవిష్యత్తులో యువ జనాభాను కలిగి ఉండేందుకు ఈ నిబంధనను రద్దు చేయడం అవసరమైంది. కుటుంబ నియంత్రణ రోజులు గతమైపోయాయని, పునరుత్పత్తి రేటును ప్రోత్సహించాల్సిన అవసరం ఉందని మంత్రి నడెండ్ల మనోహర్ వ్యాఖ్యానించారు.
సభ్యుల స్పందన
సభ సభ్యులు ఈ నిర్ణయాన్ని స్వాగతిస్తూ, రాష్ట్ర జనాభా ధోరణులను దృష్టిలో పెట్టుకుని తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం సమయోచితమని అభిప్రాయపడ్డారు. యువ జనాభా అవసరంను ప్రభుత్వం గుర్తించి తీసుకున్న ఈ చర్య సమాజ అభివృద్ధికి దోహదపడుతుందని చెప్పారు.
ఈ బిల్లుల ఆమోదం, ప్రగతిశీల దృక్పథంతో తీసుకున్న నిర్ణయంగా శాసనసభలో ప్రశంసలందుకుంది.